Prikaz opštine Pelagićevo (do 1969. zvanog Gornji Žabar), spominje se prvi put 1548.god., jednog od najvećih i najplodnijih sela srednje Posavine u Republici Srpskoj sa naseljenim mjestima Pelagićevo, Blaževac, Porebrice, Turić, Samarevac, Novo Selo (Tramošnica) i Ledenice, višenacionalna opština sa 10 mjesnih zajednica, 9.000 stanovnika i površinom od 178 km2.

Još u XIX vijeku za Žabar se čulo širom Evrope, jedno, po buni prote Stevana Avramovića (Protina buna) još više po buntovniku i raspopu Vasi Pelagiću (1838.-1899.god.), koji je ovdje rođen i potomstvu u amanet ostavio 30-ak knjiga i brošura, među kojima svoje kapitalno djelo "Narodni učitelj".

Prateći hroniku mjesta (od 1993.god. opštinu Pelagićevo), njen privredni i kulturni razvoj od turskog doba do naših dana, konstatujem da je riječ o jednom od najvećih i najbogatijih sela u sjeveroistočnoj Bosni. Smješteno je u ravnoj i plodnoj Posavini, omeđeno oko 30 km sa sjeverne strane rijekom Savom, na zapadu 30 km rijekom Bosnom, a južne vidike zatvara plava Majevica sa svojim obroncima. Centar ove opštine podjednako je udaljen od 4 posavska grada: Brčkog 18 km, Orašje 20 km, Šamca 30 km i Gradačca 16 km. Sa tim gradovima Pelagićevo je povezano asvaltnim putevima, Mjesto je lijepo, napredno i s bogatom kulturnom tradicijom.

Prvu školu "Brvnaru" dobilo je 1837.god. Kulturno-prosvjetno društvo povremeno djeluje, sa prekidima od 1912.god.. Od spomenika kulturno-istorijskog značaja ističu se: savremena Spomen-škola "Vaso Pelagić" (sagrađena 1969. god.), rasadnik je kulture i znanja, crkva Sv. proroka Ilije (iz 1936.god.), visok odbljesak borcima opštine Pelagićevo poginulim u ratu 1992.-1995.god.

Pelagićevo je selo vrsnih poljoprivrednih proizvođača, rekordera, selo intelektualaca, sportskih asova i vještih majstora. I selo solunskih dobrovoljaca i ljudi slobodarskog duha, s izgrađenom sviješću o etničkoj pripadnosti i čovjekoljubivim stavovima prema svima drugim. U životu mještana pripada poseban značaj. Iako je prodor novih oblika i sadržaja življenja učinio svoje ne zapostavlja se ni ono što predstavlja identitet Pelagićevljana - narodni običaji, vjerovanja, posavske narodne nošnje, kolo 7 pjesma... Staro, tradicionalno isprepliće se u različitim vidovima s novim, i to narodni život čini još bogatijim, raskošnijim, pa se ovdje oduvijek lijepo živjelo i živi.

U Pelagićevu je poljoprivreda veoma dobro razvijena. Najviše se proizvodi kukuruz, pšenica, prije rata šećerna repa; a poslednjih decenija povrće i krmno bilje. Voće je takođe zastupljeno, posebno šljiva "požegača" od koje se peče kvalitetna rakija. Opština je bogata šumama - šikarama, a nađe se i posavski hrast. Zemljoradnička zadruga "Pelagićevo" organizuje proizvodnju, otkup i prodaju duvana, otkup i prodaju žitarica, ljekobilja, merkantilnih roba i sredstava za zaštitu bilja. Poljoprivredno dobro "Napredak" a.d. Pelagićevo od 1.534 ha ukupnih obradivih površina intenzivno obrađuje 793, dok je 470 ha izdato na korištenje trećim licima, a 271 ha su neobrađene površine.

Opština Pelagićevo, raniji Gornji Žabar, jedno kratko vrijeme u Kraljevini Jugoslaviji, kao i Socijalističkoj Jugoslaviji bila je opština. Sadašnja je nastala 30.01.1993.god. u složenim društvenim okolnostima, u okolnostima ratnih dejstava. Građani su pred izbijanje rata ostali prepušteni "sami sebi", pa se nametnula potreba samoorganizovanja, što je rezultiralo njenim osnivanjem. Ovim potezima prethodilo je puno razumijevanje tadašnjeg sastava Narodne Skupštine RS čija je saglasnost o osnivanju tada dobijena. Krenulo se "sa ledine". Po održanoj osnivačkoj Skupštini, izabrana garnitura ljudi sjela je u prostorije MZ Pelagićevo, i isplanirala i osmislila dalji rad. Bio je to veliki pionirski posao.

Od normativne regulative do saživljavanja svih institucija opštine i adekvatnog rješenja kadrovskih pitanja, pristupilo se adaptaciji današnje zgrade opštine i njenom opremanju, te uspostavljanju svih opštinskih službi, kojim bi građani mogli zadovoljiti svoje potrebe i ostvariti prava. Zbog nesrećnih ratnih okolnosti, figurativno rečeno, život je stao. Bili smo "rubno područje", a došlo je do velikih ratnih oštećenja i razaranja pa smo se morali uvezati u "posavski čvor otpora" zbog odbrane i zaštite, a to je iziskivalo ogromna materijalna sredstva. Prestao je rad mnogih državnih institucija raspadajuće države, a mi smo bili "odsječeni" od svijeta. Trebalo je organizovati život ljudi i dati mu smisao. I pristupilo se velikom poslu: formirano je Ministarstvo odbrane, kojem su adaptirane i dodijeljene prostorije stare škole.

Služba javne bezbijednosti je smeštena u privatnu kuću, a u međuvremenu za 10 godina postojanja opštine izgrađen je modernizovani objekat stanice u centru Pelagićeva.

Formirana je 00 crvenog krsta; koja je dala veliki doprinos u obezbjeđivanju i distribuciji značajne materijalne pomoći socijalno ugroženim građanima, a koja danas ima moderno opremljene prostorije.

Pokrenut je rad elektrodistribucije, koja je pod kišom granata izvela ogromne poslove. Pristupilo se revitalizaciji oštećene kompletne niskonaponske mreže, a bilo se godinu dana bez struje. Izgradnjom 35 KW dalekovoda Blaževac-Turić Samarevac-Tramošnica i izgrađene su n/n mreže u označenim mjesnim zajednicama. Nedavno je formirana RJ Elektrodistribucija Pelagićevo koja je u izgradnji vlastitih poslovnih objekata.

Osnovan je Sud za prekršaje - kadrovski je popunjen i smješten u nove prostorije, novoizgrađene pošte. Telefonske mreže sa svijetom su bile prekinute. Prvo je stavljena u funkciju stara centrala pošte, a zatim izgrađena nova zgrada i opremljena savremenom centralom kapaciteta 10.000 brojeva. Položeni su podzemni kablovi i proširena telefonska mreža do Blaževca i Porebrica.

Među prvima u užem okruženju, po formiranju opštine, pokrenut je rad OŠ u teškim i rizičnim ratnim okolnostima. Po završetku rata centralni objekat je adaptiran, kadrovski ojačan, a rekonstruisane su i izgrađene područne osnovne škole u Ćendićima, Blaževcu, Porebricama i Tramošnici. Opština cijelo vrijeme finansira prevoz učenika do škole i stipendira 21 studenta. Veliki je problem bila zdravstvena zaštita građana. Opština je stavila u funkciju zdravstvenu ambulantu uz zapošljavanje ljekara i dva medicinska radnika što ranije ovo selo nije imalo. U međuvremenu su izgrađene i ambulante u Turiću i Tramošnici.

Pristupilo se popravci i održavanju putne mreže. Do danas je asfaltirano 5 km puta i izgrađena su tri mosta. Izgrađena je ulična rasvjeta u centru Pelagićeva.

Opština posvećuje pažnju socijalno ugroženim licima, invalidima rata i porodicama poginulih boraca. Odmah po osnivanju opštine uloženi su ogromni napori u prihvatanju i smještaju izbjeglih lica i porodica, a danas se čine napori u povratku izbjeglih i raseljenih porodica sa područja ove opštine, kao i rješavanju pitanja ranije prihvaćenih izbjeglica dodjeljivanjem placeva i drugih vidova materijalne pomoći. U opštini Pelagićevo funkcionišu dvije banke, više osiguravajućih društava...

Pokrenut je rad tri sportska kolektiva: fudbalskog, odbojkaškog i kluba borilačkih sportova, koji okupljaju veliki broj mladih i sa uspjehom se takmiče. Izvršene su značajne dogradnje na stadionu FK uz materijalnu pomoć Ministarstva za sport i omladinu, te većeg broja domaćih donatora. Presvučeno je asfaltnom podlogom, dograđeno i osvijetljeno igralište za male sportove, ustaljen je tradicionalni ilindanski turnir u malom fudbalu. U mirnodobsko poratno vrijeme izgrađen je objekat kasarne i formirano te adekvatno opremljeno komunalno preduzeće. U životu i razvoju opštine Pelagićevo dali su svoje doprinose više međunarodnih nevladinih organizacija kao međunarodna organizacija CK, te u okviru svog djelokruga rada OHR i OEBS.

Recimo da je opština Pelagićevo isključivo agrarna opština, a stanovništvo se bavi poljoprivrednom proizvodnjom i trgovinom. Cilj je da se maksimalno podstakne razvoj agrara i da se podigne standard građana. U opštini je registrovano 98 privrednih subjekata i oni su nosioci zapošljavanja radnika.